Văn hóa Scandinavia: Lagom

Benjamin Franklin từng nói: “Hạnh phúc là những niềm vui nhỏ nhặt mỗi ngày thay vì những bất ngờ lớn xảy ra vài lần trong đời người”. Phần Lan, Na Uy, Iceland và Thụy Điển đều thuộc top những quốc gia hạnh phúc nhất thế giới dù không 1 nước nào trong khối Scandinavia có thu nhập đầu người cao nhất thế giới hoặc diện tích lớn nhất, hoặc quân đội hùng mạnh nhất.

Con người nơi đây cũng không bao giờ nghĩ đến top 100 người giàu nhất hay việc được khắc tên ở Đại lộ Danh vọng Hollywood. Ngược lại, họ tập trung tìm kiếm sự cân bằng trong cuộc sống, duy trì các mối quan hệ giữa họ hàng, bạn bè và tìm cách tận hưởng cuộc sống trọn vẹn nhất. Mỗi ngày, hàng triệu người Scandinavia tuân thủ tiêu chuẩn sống rất cao so với phần còn lại của thế giới. Đó là vui vẻ sống trọn 16 tiếng cân bằng giữa cuộc sống riêng tư và công việc, giảm thiếu áp lực thường nhật và dành thời gian theo đuổi đam mê riêng.

Vậy phép màu nào khiến cả triệu con người có thể đồng thời “giác ngộ” như vậy? Điều đó để nói ra thì rất đơn giản, bất kỳ ai cũng có thể hiểu ý nghĩa trần thuật của nó – nhưng chỉ có những người Scandinavia mới ứng dụng nó thành thạo, tự nhiên nhất. Đó là: “lagom”.

“Lagom” là từ khóa chuẩn xác nhất về văn hóa Thụy Điển nói riêng và cả vùng Scandinavia nói chung. Lagom nghĩa là “không ít, không nhiều – vừa đủ”. Chỉ một từ cực đơn giản mà tóm gọn chính xác tột cùng về cách người Scandinavia sống. Triết lý chung của người dân Bắc Âu là: mỗi người đều có quyền sở hữu đủ của cải vật chất và giá trị tinh thần – nhưng không được quá nhiều.

Triết lý Lagom khuyến khích chúng ta sống với sự cân bằng giữa mọi yếu tố. Những kỹ sư ưu tú làm việc chăm chỉ để cống hiến cho xã hội nhưng không hy sinh đời sống cá nhân của họ, tức là họ đang sống theo kiểu “lagom”. Ngược lại, nếu bạn dành tới 60 giờ mỗi tuần để thiêu đốt năng lượng trong phòng gym, hãy nghĩ đến từ lagom để cân bằng lại quỹ thời gian, dành thì giờ làm những việc thiết yếu khác thay vì theo đuổi một thân hình hoàn hảo. Đôi khi chúng ta quá mải mê theo đuổi 1 mục tiêu mà quên mất đi các khía cạnh khác trong cuộc sống. Đó là lúc ta cần nghĩ đến từ Lagom.

Như đã nêu ở trên, cá nhân tôi thấy Volvo XC90 là dòng xe có khả năng phản ánh văn hóa quê hương chúng một cách trọn vẹn và đầy đủ nhất. Nhìn vào những đường nét chân phương, tinh gọn ở ngoại thất, ta không thể không nghĩ đến những khối kiến trúc mang phong cách tối giản ở Stockholm. Ngồi vào trong XC90, ta sẽ thấy ngay sự rộng rãi nhưng rất ấm cúng đặc trưng của trường phái thiết kế nội thất Scandinavia. Chúng ta sẽ dần trải nghiệm sự tinh tế đậm chất Bắc Âu đó.

“Đơn giản là tột đỉnh tinh tế”

Đơn giản là tột đỉnh tinh tế – bất cứ ai tìm hiểu về hội họa hay thiết kế đều đã đọc hoặc nghe thấy câu này ít nhất một lần. Danh ngôn bất hủ của Leonardo da Vinci là thứ mà rất nhiều nhà thiết kế hướng đến nhưng không phải ai cũng có thể áp dụng nó một cách đủ thuyết phục. Trong con mắt chủ quan của tôi, hai trong số cực ít nhà thiết kế thực sự thể hiện được sự đơn giản đó là Thomas Ingenlath, Cựu Giám đốc Thiết kế của Volvo và Robin Page, Giám đốc Thiết kế nội thất của Volvo. Ngẫu nhiên thay, 2 nhà thiết kế này đều đã khiến ngành công nghiệp xe hơi dậy sóng bằng cùng 1 tác phẩm: Volvo XC90 thế hệ thứ 2, ra mắt lần đầu năm 2014.

Thomas Ingenlath từng giữ nhiều chức vụ cấp cao về mặt thiết kế tại Volkswagen, Audi, Skoda nhưng tên tuổi của ông chỉ thực sự tỏa sáng với sự ra đời của Volvo XC90 2014. Ngược lại, CV của Robin Page lại “hoành tráng” hơn nhiều. Robin Page là một trong những nhà thiết kế xe đương đại nổi tiếng nhất. Ông là người tạo nên khoang nội thất xa hoa của những chiếc Bentley Continental, Mulsanne, và đã từng có kinh nghiệm làm việc tại Rolls-Royce và Bugatti.

Khi được hỏi lý do rời Bentley dù đã có 12 năm gắn bó và đến với một thương hiệu khác, Robin Page trả lời: “Đây là một thời điểm thú vị để gia nhập Volvo. Volvo có phong cách thiết kế rất riêng biệt, lại lưu giữ đầy đủ những giá trị truyền thống. Về mặt thiết kế nội thất, tôi sẽ kết hợp kỹ nghệ thủ công lâu đời của người Thụy Điển và những công nghệ hiện đại nhất nhằm giúp thương hiệu Volvo thực sự vươn lên đẳng cấp mới.”

Chiếc XC90 trong bài trải nghiệm hôm nay là phiên bản nâng cấp giữa dòng đời sản phẩm (facelift), có giá bán 3,99 tỷ VND – không đổi so với phiên bản 2019. Nhìn chung thì về mặt nội, ngoại thất, chiếc XC90 2020 này cũng không quá khác biệt so với phiên bản 2017 mà tôi từng trải nghiệm. Về mặt ngoại thất, Volvo XC90 Inscription 2020 vẫn giữ lại thiết kế tổng thể tinh tế, đĩnh đạc như phiên bản trước đó. Nổi bật nhất ở phần đầu xe là lưới tản nhiệt cỡ lớn có thiết kế mới với phần viền được mạ crôm sang trọng, bên trong là hàng loạt nan nhỏ mạ crôm được uốn cong thay vì dạng thẳng đứng như phiên bản trước.

Cụm đèn pha full LED với đèn định vị được lấy cảm hứng từ huyền thoại Bắc Âu vẫn được trang bị cho phiên bản XC90 mới nhất. Bên cạnh đó, tấm cản trước có thiết kế vuông vức và đậm nét hơn, đi kèm đèn sương mù dạng LED. Đèn sương mù của Volvo XC90 2020 có tính năng bổ trợ ánh sáng theo góc lái nếu như xe di chuyển ở tốc độ dưới 30 km/h.

Phần thân xe Volvo XC90 2020 vẫn được tạo nên bởi những đường thẳng dứt khoát nhưng vẫn rất tinh tế, không thô ráp. Sự tinh tế đậm chất Scandinavia được thể hiện ở viền cửa sổ được nẹp crôm sáng bóng và thanh nẹp dưới cửa được khắc dòng chữ Inscription rất nổi bật. Sự thay đổi đáng kể nhất ở phần thân xe so với phiên bản cũ là bộ la-zăng đa chấu 2 tông màu có kích thước 20 inch. Tiến ra phía sau, Volvo XC90 vẫn nổi bật với đèn hậu thiết kế độc đáo chạy dọc phần góc đuôi xe, tấm cản sau lớn tích hợp 2 ống xả đơn đặt đối xứng và dải đèn phanh dạng LED đặt trên cánh gió cố định. Ở phiên bản mới này, Volvo tiếp tục trang bị cho XC90 Inscription 2020 tiện ích mở khoang hành lý bằng thao tác gạt chân và tính năng hạ gầm xe bằng nút bấm để dễ dàng đưa hành lý vào cốp xe.

Volvo XC90 được phát triển trên nền tảng Scalable Product Architecture (SPA) tân tiến. Đúng như tên gọi của nền tảng này, Volvo sẽ phát triển hàng loạt dòng xe dựa trên một nền tảng duy nhất là SPA. XC90 có kích thước tổng thể dài x rộng x cao lần lượt là 4.950 mm x 2.008 mm x 1.776 mm, chiều dài cơ sở 2.984 mm. Những thông số trên đều nhỉnh hơn hoặc tương đồng so với các đối thủ cùng phân khúc như Audi Q7, Mercedes-Benz GLE hay BMW X5.

Về phần ngoại thất của Volvo XC90 2020, thật khó để bắt bẻ một điểm thiết kế nào đó. Tất cả đường nét từ nhỏ đến lớn đều rất hài hòa, tạo nên một tổng thể chặt chẽ và gần như hoàn hảo. Có lẽ thứ duy nhất tôi muốn thêm vào chiếc XC90 này sẽ là bộ đóng cửa mềm, hay còn gọi là “cửa hít”. Cảm giác khẽ kéo cánh cửa vào khung, nghe 1 tiếc “click” khe khẽ thực sự là 1 trải nghiệm đúng chất xe sang.

Người đại diện Volvo Việt Nam cho biết hãng xe Thụy Điển cũng đã cân nhắc tùy chọn cửa hít cho XC90 nhưng họ đã nghiên cứu rằng cửa hít kém an toàn hơn cửa thuần cơ một chút. Bạn biết đấy, Volvo là hãng xe dám tự tin tuyên bố rằng “Đến năm 2020, không ai thiệt mạng hoặc bị thương nặng trên xe Volvo”, nên dù chỉ kém an toàn hơn 1 chút thôi là họ cũng sẽ gạt ngay đi. Cá nhân tôi vẫn muốn 1 chiếc xe 4 tỷ đồng có cửa hít nhưng tôi hoàn toàn hiểu triết lý làm xe của Volvo.

Nội thất Scandinavia

Sự cân bằng giữa chức năng và thẩm mỹ chính là yếu tố cốt lõi của phong cách thiết kế Scandinavia. Phong cách nội thất Scandinavian gồm 3 thành phần chính – chức năng, sự đơn giản và vẻ đẹp. Mặc dù đơn giản trong thiết kế nhưng các đường nét thường được kết hợp với sự sang trọng kín đáo và ấm áp. Điều này tạo nên một cảm giác rất giản dị, tối giản và tinh tế. Bạn có thể thấy phong cách vùng biển Bắc Âu chuộng gam màu trắng, màu đất, màu gỗ và những vật liệu thô mộc tự nhiên.

Robin Page đã nghiên cứu văn hóa Scandinavian và áp dụng phong cách thiết kế đặc trưng của người Bắc Âu vào khoang nội thất của Volvo XC60. Điều ấy được thể hiện ở không gian nội thất rộng rãi mà lại rất ấm cúng, thân thiện với mọi hành khách trên xe.

Phong cách Scandinavia luôn tận dụng tối đa ánh sáng thiên nhiên và bước vào chiếc Volvo XC90, bạn sẽ cảm nhận được điều đó. Cửa sổ trời toàn cảnh của XC90 mang lại sự thoải mái và thoáng đãng cho chiếc xe và chi tiết này cũng được làm tối và cách nhiệt, cũng như có rèm che nắng để không ảnh hưởng tới hành khách trên xe. Tại các thị trường khác, cửa sổ trời toàn cảnh là trang bị tùy chọn nhưng toàn bộ xe XC90 nhập về Việt Nam đều có trang bị này.

Dù với nhiều người thì cửa sổ trời là một thứ không thực sự phù hợp với khí hậu Việt Nam nhưng trong suốt quá trình trải nghiệm, tôi thấy đây là một trang bị rất đáng giá. Kính cửa sổ trời và cửa sổ bên đều được gia công cách nhiệt, kết hợp với dàn điều hòa “lạnh như gió Bắc Âu” khiến tôi chẳng mấy khi phải kéo rèm cửa sổ trời. Giá trị lớn nhất của trang bị này là nó khiến khoang cabin trở nên thoáng đãng hơn giúp hành khách thoải mái hơn khi ngồi trên xe, nhất là người ngồi sau.